Vraag gratis advies aan
Doe de Vitaminetest
Voel je je vaak loom en moe na het eten, terwijl je nog genoeg te doen hebt? Een after dinner dip kan ervoor zorgen dat je de rest van de dag niet meer vooruit te branden bent. Vervelend dus! Wat veroorzaakt deze energiedip precies? En wat kun je doen om het te voorkomen?
Lees verder onder de afbeelding
Ken je dat gevoel na de maaltijd van plotselinge vermoeidheid, alsof je het liefst even een dutje zou willen doen? Dit fenomeen staat bekend als een ‘after dinner dip’ en kan je op elk moment van de dag overvallen. Je ervaart een plotse daling in energie en concentratie, waardoor het lastig wordt om je dagelijkse taken voort te zetten. Dit kan behoorlijk frustrerend zijn, vooral als je nog een drukke middag of avond voor de boeg hebt.
Hoewel de after dinner dip een veelvoorkomend verschijnsel is, hoeft het niet iets te zijn om je bij neer te leggen. Door de oorzaken van deze moeheid na het eten in kaart te brengen, kun je stappen ondernemen om het te verminderen of zelfs te voorkomen.
Een van de belangrijkste redenen waarom je je na het eten moe voelt, heeft te maken met je bloedsuikerspiegel. Dit proces speelt een grote rol in hoe je je voelt na een maaltijd en kan verklaren waarom je soms die energiedip ervaart.
Wanneer je eet, worden koolhydraten in je voedsel afgebroken tot glucose, die in je bloed terechtkomt. Dit zorgt voor een stijging van je bloedsuikerspiegel. Je lichaam gebruikt deze glucose als energiebron voor allerlei functies, van denken tot bewegen.
Om de stijgende bloedsuikerspiegel te beheersen, produceert je lichaam insuline. Dit hormoon helpt om de glucose uit je bloed naar cellen te transporteren, waar het wordt gebruikt voor energie of wordt opgeslagen voor later gebruik. Insuline speelt dus een hoofdrol in het reguleren van je bloedsuikerspiegel en het zorgen voor een constante energietoevoer.
Als je een maaltijd eet die rijk is aan snelle koolhydraten, zoals witbrood, pasta of suikerhoudende snacks, kan je bloedsuikerspiegel snel stijgen. Dit geeft je een korte energieboost. Maar omdat je lichaam als reactie hierop te veel insuline kan produceren in een poging de glucose te verwerken, kan je bloedsuikerspiegel ook snel weer dalen. Hierdoor ontstaan schommelingen die kunnen zorgen voor een moe en futloos gevoel, wat we kennen als de after dinner dip.1,2
De glycemische index (GI) is een maat voor hoe snel koolhydraten in een voedingsmiddel je bloedsuikerspiegel laat stijgen. Voedingsmiddelen met een hoge GI, zoals witte rijst en snoep, zorgen voor een snelle stijging en daling van je bloedsuikerspiegel. Dit kan leiden tot energiedips en vermoeidheid. Voedingsmiddelen met een lage GI, zoals volkorenproducten en groenten, worden langzamer verteerd en opgenomen, wat helpt om je bloedsuikerspiegel stabiel te houden. Bekend zijn met de GI van voedingsmiddelen kan je helpen om grote schommelingen in je energieniveau en die vervelende after dinner dip te voorkomen.
Lees ook onze blog over de glycemische index en snelle koolhydraten. Of bekijk onze tips voor een stabiele bloedsuikerwaarde.
Suikers mogen dan wel vaak de boosdoeners zijn (vandaar ook wel ‘suikerdip’), ze zijn zeker niet de enige. Wat zijn, naast een hoog suiker- en koolhydraatgehalte in je maaltijd, nog meer mogelijke oorzaken van een energiedip na het eten?
Zodra voedsel in je maag komt, gaat je parasympathische zenuwstelsel aan de slag. Dit deel van je zenuwstelsel staat ook bekend als het rust en verteringssysteem. Het regelt processen die te maken hebben met ontspanning, spijsvertering en herstel. Hoe groter de maaltijd, hoe sterker dit effect. Je lichaam moet immers hard werken om al dat eten te verwerken, waardoor er meer energie naar je spijsvertering gaat en er minder overblijft voor andere activiteiten. Dit kan bijdragen aan een moe gevoel na het eten.2,3
Tryptofaan – een aminozuur dat voorkomt in eiwitrijke voeding zoals kalkoen, kaas en eieren – wordt door je lichaam omgezet in serotonine. Deze stof helpt je ontspannen en kan je slaperig maken. Koolhydraten geven de opname van tryptofaan nog een extra zetje. Dus een maaltijd met veel tryptofaan en koolhydraten samen kan ook zorgen voor het gevoel van een after dinner dip.1,2
Vetrijk eten kost je lichaam meer moeite om te verteren, wat kan leiden tot vermoeidheid. Daarnaast stimuleren vetten de afgifte van het hormoon cholecystokinine (CKK), dat naast het bevorderen van de spijsvertering waarschijnlijk ook een rol speelt in slaperigheid na het eten.3,4
Als je niet genoeg of onregelmatig slaapt, kan dit je energieniveau gedurende de hele dag beïnvloeden. Een volle maag kan dan net dat zetje geven om je lichaam te laten denken dat het tijd is voor rust. Bovendien volgt je lichaam een circadiaans ritme dat je slaap-waakpatroon regelt. Als dit verstoord raakt door onregelmatige slaapgewoonten of onvoldoende slaap, kun je op allerlei ongewenste momenten last krijgen van vermoeidheid.1
Weinig lichaamsbeweging kan ook bijdragen aan een lager energieniveau gedurende de dag. Regelmatig bewegen, zelfs lichte tot matige inspanning zoals wandelen (vooral na het eten), helpt juist om je energieniveau op peil te houden en de kans op een after dinner dip te minderen. Het kan zelfs je insulinegevoeligheid verbeteren, waardoor je lichaam beter omgaat met bloedsuikerschommelingen.2,5,6
Moe na het eten kan soms wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen.1,2,5 Ben je vaak extreem moe na het eten, is het verstandig om even bij de huisarts langs te gaan.
Steeds in slaap vallen na het eten, praktisch is het niet! Hier zijn een aantal strategieën voor een stabieler energieniveau en om die vermoeidheid na het eten te verminderen of zelfs helemaal te voorkomen:
Zorg ervoor dat je bord een goede mix heeft van complexe koolhydraten, eiwitten en gezonde vetten. Zo krijgt je lichaam alle voedingsstoffen die het nodig heeft zonder te veel ups en downs.
Lees ook ons blog over complexe (langzame) koolhydraten.
Beperk bronnen van koolhydraten met een hoge GI, zoals suikerhoudende snacks en cornflakes. Kies in plaats daarvan voor voeding met een lage GI, zoals noten, zaden, bonen of een lekker stukje pure chocolade. Tip: op de website van het Diabetes Fonds vind je een lijst.
In plaats van een paar grote maaltijden per dag, kun je beter kiezen voor kleinere, regelmatige maaltijden en tussendoortjes.
Een korte wandeling na de maaltijd doet wonderen! Het stimuleert je bloedsomloop en helpt je spijsvertering op gang te komen. Zelfs een paar minuten kan al een groot verschil maken.6
Lees meer over de voordelen van wandelen.
Uitdroging kan bijdragen aan vermoeidheid, dus vergeet niet om voldoende water te drinken gedurende de dag, vooral tijdens en na het eten. Je lichaam heeft vocht nodig om goed te functioneren.
Een consistent slaapschema en voldoende nachtrust zijn essentieel om je energieniveau overdag op peil te houden. Zo heeft je lichaam minder behoefte aan slapen na het eten!
Wil jij aan je nachtrust werken? In onze kennisbank kun je blogs vinden met meer informatie over slaap.
Voeding met veel vezels, zoals groenten, fruit en volkorenproducten, vertragen de vertering en ondersteunen een stabiele bloedsuikerspiegel. Bronnen van vezels kunnen bovendien de gemiddelde GI van een maaltijd met hogere GI-voedingsmiddelen verlagen.7
Je energieniveau na het eten maakt een wereld van verschil voor de rest van je dag. Het is natuurlijk hartstikke zonde als je weer eens moe bent na het eten, en je na de lunch of het avondeten eigenlijk alleen maar wilt liggen. Gelukkig kun je die vervelende after dinner dip te lijf gaan door bewuste keuzes te maken in je voeding en levensstijl. Kleine veranderingen hebben al een groot effect en helpen je om je energiek en alert te voelen, ongeacht het tijdstip van de dag. Onthoud wel dat ieder lichaam uniek is, dus het is ook een kwestie van uitproberen wat voor jou het beste werkt.